Giới thiệu cuốn sách: "Ngày trở về"

“Ngày trở về” là cuốn sách thứ 4 trong bộ sách “Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam” – bộ sách tổng kết cuộc thi viết truyện ngắn về Nhà giáo Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hội Nhà văn Việt Nam, Công đoàn Giáo dục Việt Nam và Nhà xuất bản Giáo dục phối hợp tổ chức.

Cuốn sách dầy 244 trang với 24 câu chuyện khác nhau xoay quanh chuyện đời, chuyện nghề của các nhà giáo với các mốc thời gian trải dài từ cuộc kháng chiến chống Mỹ, đi qua những tháng năm bao cấp tới thời kỳ đổi mới. Qua đó, nhân vật “người thầy” đã được nhìn nhận, đánh giá ở nhiều góc độ, trong nhiều tình huống, thể hiện đa chiều cung bậc cảm tình cảm của con người. Phê phán cái xấu, cái ác, nâng niu, vun trồng cái tốt đẹp, cái cao thượng – đó là điều mà các tác phẩm hướng tới để hình ảnh người thầy được xã hội tôn vinh với những giá trị vốn có. Không ít tác phẩm được chính giáo viên trong nghề viết ra từ những trăn trở, suy nghĩ trong chuyện nghề. Chuyện nghề nghiệp của nhà giáo không bó hẹp ở bài soạn, bài giảng mà còn ở đời sống hiện thực phong phú và sinh động, ở cả những góc khuất trong tâm hồn. Mới hay nghề thầy, vượt trên chuyện chuyên môn, kiến thức là cả một tấm lòng nồng hậu, một trái tim nhân ái, luôn thấu hiểu, biết thông cảm, sẻ chia.

Đó là cô giáo Ngà – người giáo viên có đời tư bất hạnh nhưng tấm lòng thì lương thiện, bao dung. Cô Ngà bằng tấm lòng nhân hậu vô bờ bến không những đã đem ánh sáng tri thức đến cho Thương – một em bé 12 tuổi với ngoại hình dị dạng, bị mọi người xa lánh – mà còn soi sáng cả bước đường tương lai cho em, đem đến cho Thương sự tự tin, niềm yêu thương cuộc sống và những bài học làm người. Đối với Thương, cô Ngà chính là bà Tiên bước ra từ những câu chuyện cổ tích, với chiếc đũa thần đầy yêu thương màu nhiệm, truyền cho em nghị lực sống phi thường, giúp em bước qua mảnh đời tăm tối, vươn lên mạnh mẽ không chỉ cho mình, cho người mẹ tảo tần khuya sớm, mà còn giúp đỡ những hoàn cảnh không may như em.

Đó là thầy giáo Đăng một đời giản dị, khiêm nhường nhưng sẵn sàng dành tất cả những gì tốt đẹp nhất cho học trò. Trên lớp thầy là thầy, trò là trò; kết thúc buổi học thầy là bạn, là anh, là cha, là người truyền lửa đam mê, giúp học trò quyết tâm thực hiện niềm mơ ước. Vì tin học trò, vì tiếp sức cho ước mơ cháy bỏng của trò, thầy không chỉ hi sinh cả gia tài với đồng lương giáo viên còm cõi mà suýt chút nữa còn phải đánh đổi hạnh phúc gia đình mình. Hình ảnh người thầy giản dị ôm chiếc cặp cũ sờn đi xe khách liên tỉnh cầm tiền lên cho học trò của mình đã khắc sâu trong lòng cậu học trò nhỏ. Tấm lòng của thầy, công ơn của thầy trở thành ngọn đèn không bao giờ tắt, mãi mãi soi sáng cho người học trò trên mỗi bước đường đời.

Đó cũng là cô giáo Trinh, người đã có cả cuộc đời thủy chung, son sắt. Thủy chung với người bạn thanh mai trúc mã vì chiến tranh mà mãi không trở về, son sắt với nghiệp phấn bảng, với ánh mắt học trò. Những trò đùa trớ trêu của số phận không làm cô lung lạc ý chí của mình, cô đã dành cả tuổi thanh xuân chờ đợi người yêu, bỏ qua mọi lời khuyên răn, đàm tiếu; cô cũng từ chối tất cả những gọi mời của danh phận, chức tước, chỉ chuyên tâm vào sự nghiệp trồng người. Hạnh phúc đến với cô tuy muộn màng nhưng đầy xứng đáng, đó là quả ngọt của tấm lòng trung trinh, trong sáng; là tấm gương sáng mãi cho bao thế hệ học trò.

Những truyện ngắn trong “Ngày trở về” có thể có những chi tiết còn gượng ép, tình huống còn mờ nhạt, văn phong chưa hẳn đã lôi cuốn được người đọc, song đều ấm áp tình đời, tình người, tình thầy trò cao cả. Dù nhân vật người thầy ở đây được xây dựng chính diện hay phản diện, đều toát lên mong muốn về một xã hội công bằng, một nền giáo dục ưu việt, và những người chở con thuyền giáo dục của nước nhà phải là những người lái đò có phẩm chất ưu tú. Mỗi truyện ngắn như một tấm gương cho mỗi người tự soi lại mình.

“Đọc đi em những cuốn sách trên tay

Lúa xanh mượt cánh cò bay lả

Tổ quốc vút lên tầm cao rực rỡ

Cũng bắt đầu từ trang sách, em ơi!”

Đọc thêm một cuốn sách, hiểu thêm một cuộc đời. Nếu dòng sông cứ mượt mà tuôn chảy, mang phù sa làm tươi tốt ruộng đồng thì một cuốn sách hay làm tươi thắm thêm vẻ đẹp tâm hồn của mỗi người đọc. Hi vọng rằng “Ngày trở về” nói riêng và bộ sách “Truyện chọn lọc viết về Nhà giáo Việt Nam” nói chung sẽ đem lại cho bạn đọc nhiều điều thú vị. Trân trọng giới thiệu đến bạn đọc!

Trương Thuỷ