Những nhà bác học nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam

Trong Bình Ngô đại cáo, nhà văn hoá Nguyễn Trãi khẳng định:

“Từ Đinh, Lê, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập;

Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên hùng cứ một phương

Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau

Song hào kiệt thời nào cũng có”.

Đúng là “hào kiệt thời nào cũng có”, bởi non sông, đất nước ta trải qua hàng nghìn năm văn hiến đã sinh ra biết bao người con ưu tú. Đó là những con người thông minh trí tuệ, nghị lực, phi thường, có tinh thần yêu nước nồng nàn đã cống hiến tất cả tinh hoa của đời mình cho Tổ quốc.

Cuốn sách “Những nhà bác học nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam” của Dương Phong sưu tầm, tuyển chọn được nhà xuất bản Dân trí phát hành năm 2023, giới thiệu những nhà bác học xuất sắc đã có nhiều cống hiến lẫy lừng ở nhiều lĩnh vực khác nhau trong lịch sử Việt Nam từ cổ chí kim. Những gương mặt các nhà bác học ưu tú, đại diện cho tài năng và đạo đức của dân tộc ta, những tấm gương về sự uyên bác, được thừa nhận là có sức ảnh hưởng lớn đến sự hình thành và phát triển của bộ môn khoa học mà họ đeo đuổi và ở họ, dù trong hoàn cảnh nào của xã hội cũng ngời sáng vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ.

Chúng ta cùng điểm qua một số nhà bác học nổi tiếng của dân tộc như: Đại danh Y Tuệ Tĩnh là ông tổ ngành dược Việt Nam và là người mở đầu cho nền y dược cổ truyền Việt Nam, có sự nghiệp cứu thuốc nam, xây dựng nền móng cho y học dân tộc. Ông đã tổng hợp và để lại những bài học kinh nghiệm quý báu cho một số khá nhiều bệnh tật. Đó là một tài liệu có giá trị lớn cho sự thừa kế và phát huy vốn cũ y dược của dân tộc ta.

Vũ Hữu là một nhà toán học và cũng là một danh thần dưới triều đại Lê Thánh Tông, Lê Hiến Tông. Ông được coi là nhà toán học đầu tiên của Việt Nam, được lưu danh sử sách.

Lê Quý Đôn - Nhà chính trị, văn hoá kiêm toàn, nhà bác học lỗi lạc, ông là người mở đầu cho ngành tàng thư, cho khoa học về Thư viện - Thư mục Việt Nam, là nhà thư tịch lớn nhất, lỗi lạc nhất của Việt Nam.

Và còn có rất nhiều những người con ưu tú khác như: Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác; Nhà khoa học bách khoa thư Phan Huy Chú; Học giả Đào Duy Anh; Giáo sư Hoàng Xuân Hãn; Kiến trúc sư Tạ Quang Bửu… Họ chính là những người đã có đóng góp quan trọng trong lĩnh vực khoa học nước nhà nói riêng và góp phần không nhỏ vào công cuộc dựng nước và giữ nước nói chung.

Thư viện tỉnh Hà Nam trân trọng giới thiệu tới bạn đọc.

Vũ Hiệp