Cùng con vượt "bão" tuổi teen

Bạn đọc thân mến, tuổi teen là độ tuổi đẹp nhất của đời người nhưng cũng là giai đoạn bước ngoặt trong tâm sinh lý trẻ, điều đó đồng nghĩa với việc trẻ không thể tránh khỏi những sai lầm, những khủng hoảng. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần hiểu được rằng trong cơn khủng hoảng ấy, con cái rất cần sự hỗ trợ của bố mẹ, người thân, giống như chiếc phao cho người tập bơi lúc khởi đầu hành trình cuộc sống mới. Để hiểu hơn và đồng hành cùng con trong giai đoạn ẩm ương của tuổi teen, Thư viện tỉnh Hà Nam xin giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách 193 trang “Cùng con vượt “bão” tuổi teen”, của nhà văn Phong Điệp, do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành năm 2020. Là cuốn cẩm nang hữu ích được viết từ kinh nghiệm của một người mẹ có con tuổi teen đạt điểm Tiếng Anh Ielts 8.0. Bằng những câu chuyện được chia sẻ một cách chân thực cùng lời tâm sự rút ra từ quá trình nuôi dạy hai con, nhà văn Phong Điệp muốn gửi đến cho các bậc cha mẹ chiếc chìa khoá vạn năng để bước vào thế giới của những cậu ấm, cô chiêu tuổi ẩm ương.

       Khủng hoảng tuổi teen là điều mà nhiều bố mẹ được cảnh báo ngay khi con bước vào tuổi dậy thì, biểu hiện rõ nhất là giai đoạn từ 12 đến 16 tuổi. Những diễn biến phức tạp trên thực tế của “cơn bão” tuổi teen khiến không ít bậc phụ huynh phải đau đầu. Trong mỗi câu chuyện, nhà văn Phong Điệp đều đề cập đến những vấn đề rất thường gặp đối với các bạn tuổi teen như chuyện yêu đương, tình dục, thần tượng, mạng xã hội… và những cuộc chiến khẳng định bản thân, khẳng định quyền riêng tư, cùng nhiều “pha” tuyệt vọng, cảm thấy muốn chết… Đứng trước những tình huống ấy, phần lớn cha mẹ đều muốn nổi điên, đôi khi còn bất lực trước con.

      Nhiều bậc phụ huynh than phiền: Khi bước vào cấp II, con cái họ trở nên khó bảo và ương bướng một cách vô lí. Mọi chuyện chưa dừng lại ở đó, mới có mười mấy tuổi, nhưng xem ra các bạn teen còn đãng trí hơn cả các cụ già. Chúng ta cũng luôn cảm thấy bối rối vì không biết dạy con thế nào cho phải, khuyên bảo nhẹ nhàng như ngày còn bé thì không hiệu quả, quát mắng nghiêm khắc lại dễ làm bọn trẻ nổi khùng, sẵn sàng bỏ nhà đi. Sợ con làm điều dại dột nên nhiều bậc phụ huynh nhắm mắt làm ngơ trước tính xấu của con, nhịn con như cơm sống.

Không chỉ vậy, sở thích hay đam mê của lứa tuổi dở ương này cũng thay đổi liên tục, khiến phụ huynh cảm thấy hoang mang. Nay con thích ca sĩ này, mai thần tượng nhóm nhạc kia, thậm chí khóc nức nở khi thần tượng phải nhập ngũ làm cho phụ huynh cảm thấy khó hiểu. Là một người mẹ và cũng từng là một cô gái mới lớn với nhiều suy nghĩ chẳng giống ai, nhà văn Phong Điệp nhận ra rằng: Các bạn teen hay nổi loạn vì muốn làm người lớn. Lứa tuổi này là một giai đoạn chuyển giao quan trọng giữa hai khái niệm trẻ con và trưởng thành. Những đứa con bé bỏng ngày nào cảm nhận được mình đang là người lớn và muốn khẳng định bản thân.

Nếu tự nhiên một ngày, bạn phát hiện ra một vết cắt mờ, thậm chí máu vẫn còn ứ đỏ trên cổ tay con, hay tình cờ phát hiện trên group chat của con những nội dung nhạy cảm mà ở tuổi chúng lẽ ra chưa được phép đề cập đến, hoặc chúng vào siêu thị và rú lên khi nhìn thấy những dãy hàng bán bao cao su, chúng đột ngột hỏi bạn về việc thế nào là cắt bao quy đầu, thế nào là màng trinh… Theo tác giả, cách tốt nhất có lẽ là nên vờ coi mọi chuyện bình thường như “cân đường hộp sữa”, đừng làm rối tung mọi chuyện lên. Hãy cởi mở, bình tĩnh và dần tạo được sự tin cậy với trẻ, bạn có thể bình tĩnh tìm hiểu mọi nguồn cơn, từ đó có phương pháp “điều trị” thích hợp. Song chúng ta tuyệt đối không nên sử dụng thứ quyền lực áp chế của người lớn để đòi hỏi trẻ phải phơi bày.

Sợ con cái bị tổn thương là một ám ảnh với bất kì bậc cha mẹ nào. Vậy chúng ta nên làm gì khi con bị bắt nạt ở trường? Báo với giáo viên chủ nhiệm hay để tự con xoay xở, giải toả khúc mắc với bạn bè? Nên làm gì khi con biết rung động trước bạn khác giới? Nói chuyện với con về sức khoẻ sinh sản và tình dục an toàn có phải là vẽ đường cho hươu chạy? Những nút thắt đó sẽ được nhà văn Phong Điệp tháo gỡ cùng lời khuyên hữu ích cho các độc giả “phụ huynh”.

Giáo dục, bảo ban và uốn nắn con cái là việc làm cần thiết mà những bậc cha mẹ phải làm. Nhưng dưới góc độ là một người mẹ tác giả mốn nhắn nhủ tới đọc giả rằng: Hãy cho con quyền được sai. Miễn là sai lầm đó không ảnh hưởng nặng nề cuộc sống của trẻ. Có những lúc, chúng ta cũng phạm sai lầm, vậy tại sao lại bắt bọn trẻ phải hoàn hảo? Đó chính là cách mà hai bạn nhỏ tuổi teen của nhà văn trải qua giai đoạn ẩm ương nhưng vẫn chăm học mà bố mẹ không nhọc, thi Tiếng Anh Ielts vẫn đạt 8.0.

Đọc “Cùng con vượt "bão" tuổi teen”, mỗi bậc phụ huynh sẽ có thêm được những trao đổi mới mẻ trong cách dạy con, để tìm ra được phương pháp phù hợp nhất đối với hoàn cảnh của mình. Khoảng cách giữa cha mẹ và con cái là một thế hệ, thế nên để làm bạn cùng nhau là điều không đơn giản. Vì vậy, cha mẹ hãy trở thành những người bạn của con, đồng hành cùng con, cùng chia sẻ những tâm tư, chấp nhận những sai lầm, và học từ những sai lầm để tôn trọng và thấu hiểu con hơn trong giai đoạn chênh vênh của tuổi teen.

  NGT: Kim Liên